En pahalı konut fiyatına sahip olan İstanbul’da Dar ve orta gelirli vatandaşlar için seçenekler gitgide azalıyor. Öyle ki sosyal konut alanlarında dahi artık milyonluk evler satılır hale geldi.
“İstanbul’da neden ucuz ev üretilemiyor?” sorusunun cevabı da arsa maliyeti olarak veriliyor. Türkiye’nin hemen hemen her bölgesinde inşaat maliyetlerinin aynı olduğu, fiyatı belirleyen unsurun ise arsa olduğuna işaret ediliyor.
Diğer İllerde Durum Nasıl?
İstanbul’da kat karşılığı ya da hasılat paylaşım modelli inşaat projelerinde arsa sahiplerinin istediği oranlar yüzde 50-55’leri buluyor. Şehrin merkezi noktalarında bu oranlar yüzde 75-80’lere geldi.
İstanbullu müteahhitlerin başka adreslere yönelmesinde arsa maliyetlerinin önemli bir etken olduğu belirtiliyor. İstanbul’da arsanın sınırlı olması ve lüks konut segmentinde yaşanan sıkışma nedeniyle geliştiriciler yeni adresler arıyor. İstanbul’da durum böyleyken diğer illerde nasıl?
Türkiye Veri İşleme Merkezi (TUVİMER)’in ülke genelinde kat karşılığı ve hasılat paylaşımı oranlarını incelemesi sonuçları gösteriyor ki İstanbul dışında Ankara, İzmir, Muğla Bursa ve Antalya gibi ilçelerin merkezi noktalarında da yüzde 50 bandı aşıldı. Diğer illerde de şehrin merkezinde yapılan inşaatlarda yüzde 50’e varan arsa payları konuşuluyor. Doğuda, güneydoğuda ve Karadeniz'de ise hâlâ yüzde 25-30 oranlarla proje geliştirecek alanlar var. İşte araştırmanın sonuçları…
Marmara
Marmara bölgesinde Bursa kırsal karakterli yerleşiminin yanı sıra metropoliten yapısı ve yüksek yoğunluklu yapılaşma alanlarıyla dikkat çekiyor. Bu karışık yapısı nedeniyle hem yüzde 60 gibi yüksek orana hem de yüzde 35 gibi düşük oranlara rastlamak mümkün. Tekirdağ önemli sanayi ilçeleri ve yüksek katlı yapılaşmalarıyla yüzde 55 yüksek oranı merkezi noktalarda görmeye başladı. Gelişim çeperlerinde ise arsa sahibinin beklentisi yüzde 25’e kadar geriliyor.
İç Anadolu
İç Anadolu’da Ankara büyükşehir olma özelliğini ortaya koyuyor. Merkezi bölgelerde yüzde 55 olan arsa payı yüzde 65’e kadar dahi çıkıyor. En düşük ise yüzde 40’ları görüyor. Kayseri, Sivas ve Eskişehir’de de tablo benzer. Şehrin merkezi noktalarında yüzde 50’ler görülüyor.
Akdeniz
Çok fazla çeşitliliği bünyesinde barındıran Antalya’da turistlik bölgelerde yüzde 50 seviyesinin üzerine çıkıldığı da görülüyor. Genelde konuşulan oran yüzde 50 olsa da yüzde 35’lere kadar gerileyen ilçeler de var. Mersin önemli bir yerleşim bölgesi olduğu halde sıfır konutlarda metrekare fiyatı 2 bin liranın altında kalıyor.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi
Hem tarımsal hem de sanayi üretimi açısından önemli iş imkanları sunan Gaziantep aynı zamanda yoğun göç alıyor. Merkezi ilçelerde yüzde 55 hatta kimi lokasyonlarda daha üstü oranlar konuşulurken, merkez dışına çıkınca yüzde 35’lere rastlanıyor.
Doğu Anadolu
Doğu Anadolu bölgesinde Van fiyatlar açısında farklılık gösteriyor. Şehirde yeni konutların metrekare fiyatı 4 bin liranın üstünde. Bu durum kat karşılığı oranların yükselmesini sağlıyor. Malatya ve Van benze özellikler gösterse de Erzincan’da yüzde 50 oranı bulmak oldukça zor görünüyor.
Ege Bölgesi
Ege bölgesinde sahil kentleri ön plana çıkıyor. İzmir ve Muğla’da kat karşılığı oranlar yüzde 55 ve sütüne çıkarken, gelişim çeperlerinde dahi yüzde 40’ları görmek oldukça güç.
Karadeniz Bölgesi
Araştırmada en dikkat çeken bölge Trabzon. Kat karşılığı oranlar merkezi bölgelerde yüzde 50’lerde seyretse de yamaç ve kırsalda Trabzon, Samsun ve Artvin’de yüzde 25’lere, Ordu’da ise yüzde 30’lara kadar iniyor.