Sit alanı, günlük hayatta sıklıkla karşımıza çıkan bir terimdir. Tarihi ve doğal güzelliklere sahip alanlarda kullanılır. Peki Sit Alanı nedir? Sit alanı çeşitleri nelerdir? Tüm bu soruların cevabını yazımızda bulabilirsiniz.
Fransızca kökenli sit; yer, mevki, konum anlamına gelen "site" sözcüğünden gelmektedir. Tarihi ve doğal güzelliklere sahip, arkeolojik kalıntıların bulunduğu ender alanlar için sit alanı tabiri kullanılır. Geçmişten gelen değerlerin bozulmaması için bazı alanlar sit alanı ilan edilir. Yapıldıkları devrin sosyo-ekonomik ve mimari özelliklerini günümüze aktararak o devir hakkında bilgi edinmemizi sağlayan alanlardır. Doğal güzellikleri ile öne çıkan bu alanlar korunması gereken alanlar statüsünde yer alarak yapılaşmaya izin verilmemektedir.
SİT ALANI ÇEŞİTLERİ
Sit alanları doğal, arkeolojik, tarihi ve kentsel olmak üzere dörde ayrılır. Mevcut özellikleri göz önüne alındığında bazı sit alanları hem tarihi hem de doğal sit alanı sayılabilir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2011 yılı öncesinde sit alanlarının korunması için şartları belirleyip denetimler yaparken, 2011 yılı sonrasında bu görev Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na devredilmiştir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bünyesinde kurulan Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, sit alanlarının durumu ile ilgili karar verme yetkisine sahiptir. Konuya ilişkin detaylı bilgiler Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’nün ilgili internet sitesinde yer almaktadır.
DOĞAL (TABİİ) SİT ALANLARI
Olağanüstü güzelliklere sahip kendiliğinden veya insan müdahalesi ile yapılan düzenlemeler sonucu oluşmuş sit alanlarına doğal (tabii) sit alanları denmektedir. Korunması gereken bu alanlar yer üstünde, yer altında ve su altında bulunur. Bu alanların korunması için bilgi verici ve uyarıcı levhalar konulur.
Doğal sit alanlarına örnek olarak Pamukkale travertenleri ve Manyas Kuş Cenneti'ni gösterebiliriz. Doğal sit alanları da kendi içinde 1.,2. ve 3. derece olmak üzere üçe ayrılır.
I. Derece Doğal (Tabii) Sit Alanları
.jpg)
Bilimsel muhafaza açısından evrensel değeri olan, ilginç özellik ve güzelliklere sahip olması ve ender bulunması nedeniyle kamu yararı açısından mutlaka korunması gereken yerlerdir. Bitki örtüsünü, topografyayı, silueti bozabilecek ve tahribat yaratabilecek hiçbir eylem bu alanlarda yapılamaz. Ama zorunlu durumlarda altyapı çalışmalarına, otopark, teleferik gibi yapılara izin verilebilir.
II. Derece Doğal (Tabii) Sit Alanları
Doğal yapının korunması ve geliştirilmesi yanında kamu yararı gözönüne alınarak kullanıma açılabilecek alanlardır. Buralarda turizm yatırım ve turizm işletme belgeli turistik tesisler ile hizmete yönelik yapılar dışında herhangi bir yapılaşmaya izin verilmez.
III. Derece Doğal (Tabii) Sit Alanları
Doğal yapının korunması ve geliştirilmesi yolunda, yörenin potansiyeli ve kullanım özelliği de gözönünde tutularak konut kullanımına da açılabilecek alanlardır.
ARKEOLOJiK SiT ALANLARI
Tarih öncesi veya tarihsel döneme ait uygarlıkların sosyal, ekonomik ve kültürel özelliklerini yansıtan yerleşim yerleridir. Bu alanlar yer altında, yer üstünde ve su altında bulunabilir. Arkeolojik sit alanlarına örnek Efes Antik Kenti'ni verebiliriz. Arkeolojik sit alanları da kendi içinde 1.,2. ve 3. derece olmak üzere üçe ayrılır.
I. Derece Arkeolojik Sit Alanları
Korumaya yönelik bilimsel çalışmalar dışında aynen korunacak sit alanlarıdır.
II. Derece Arkeolojik Sit Alanları
Korunması gereken, ancak koruma ve kullanma koşulları koruma kurulları tarafından belirlenecek, korumaya yönelik bilimsel çalışmalar dışında aynen korunacak sit alanlarıdır.
III. Derece Arkeolojik Sit Alanları
Koruma - kullanma kararları doğrultusunda yeni düzenlemelere izin verilebilecek arkeolojik alanlardır.
KENTSEL SİT ALANLARI
Korunması gerekli taşınmaz kültür varlıklarını içeren ve korunması gerekli kentsel dokuların birlikte bulunduğu yerler kentsel sit alanlarıdır. Kentsel sit aşanlarına örnek Sultanahmet semtini gösterebiliriz.
TARİHİ SİT ALANLARI
Milli tarih ve askeri harp tarihi açısından önemli tarihi olayların cereyan ettiği ve doğal yapısıyla birlikte korunması gerekli alanlardır. Örneğin Çanakkale Savaşı’nda kilit öneme sahip Gelibolu Yarımadası tarihi sit alanıdır.
Paylaş
Paylaş
Paylaş
