Bir otomobilin park edebilmesi için gerekli olan ve manevra alanları dahil toplam park alanına birim park alanı denirken, otopark ise bina otoparkları ve bölge otoparkları olarak ikiye ayrılmaktadır.
Bölge Otoparkları
Bölge otoparkları ya da genel otoparklar, bir ilin ya da yine bir bölgenin mevcut ve gelecekteki şartları ile ihtiyaçları da hesaplanarak imar planları ile düzenlenen ihtiyaca göre açık ile kapalı ya da katlı olarak belediyeler ya da diğer kamu kuruluşları ile özel kişiler tarafından yapılan ve işletilen otoparklar olarak bilinmektedir.
Bina Otoparkları
Bina otoparkları ise söz konusu binanın oturmuş olduğu parselde ya da yine bir binanın komple içinde oluşturulan alanlar olmak üzere kapalı veyahut açık düzenlenen alanlara denilmektedir. Otoparklar ile ilgili bir takım genel esaslar belirlenmiştir. Buna göre özellikle binayı kullananların otopark ihtiyacının bina içinde veya parselinde karşılanması, binaların, imar planı ve mevzuat hükümlerine göre belirlenen ön ve yan bahçe mesafeleri, otopark olarak kullanılmaması, binek otoları için birim park alanı en az 20 metrekare olması esası, bu alan kamyon ve otobüsler için manevra alanı hariç olmak üzere en az 50 metrekare üzerinden hesaplanması, binanın ihtiyacı olan miktardaki otopark alanları, Kat Mülkiyeti Kanununda belirtilen ortak alanlardan olup, bu hali ile yönetilmesi esasları mevcuttur.
Otopark yönetmeliğince açıklanan otoparklara yönelik yasal düzenlemeler gereğince, parselinde otopark yapılması mümkün olan alanlarda imar parsellerinin büyüklükleri otopark yapımını mümkün kılacak şekilde tespit edilmektedir. Yine bu düzenlemeler bağlamında kimi yapıların tapusunda otopark şerhi bulunabilmektedir. Yönetmelik gereği otopark bedeli alınan parsellerin otopark ihtiyacının belediye veya valilikçe karşılanması gerekmektedir.
Otopark Şerhi Nasıl Kaldırılır?
Otopark şerhi kaldırılması ise otopark ihtiyacı parselinde karşılanamayan ve idaresince İmar Kanununun 37. maddesine göre otopark tesis edilemeyen alanlarda otopark bedelinin arsa payı hariç yüzde 25’i yapı ruhsatının verilmesi sırasında nakden, kalan yüzde 75’i ve arsa payı ise belediyesince veya il özel idaresince parselin otopark ihtiyacı karşılandıktan en geç doksan gün sonra o yıla ait miktarlara göre değerlendirilerek tahsil edilmektedir.
Yine yapı ruhsatı düzenleme aşamasında ödemelere ilişkin taahhütname alınır ve tapu kütüğüne bu hususta şerh düşülmüş olur. Bu arada plansız arsalarda otoparkın parselinde veya yapıda karşılanması zorunluluk arz etmektedir. İşte bu noktada şahıs talep ederse ve isterse bu bedeli ödeyerek tapu şerhini kaldırabilmektedir.