Günümüzde birçok kişi alacak verecek durumuyla karşı karşıya kalıyor. Alacaklının borcunu tahsil etme noktasına gelindiğinde ise müteselsil sorumluluk kavramı ortaya çıkıyor. Bu kavram ise son dönemde internette sıkça aranmaya başladı. Peki müteselsil sorumluluk nedir?
Müteselsil Sorumluluk Nedir?
Bir borç ya da zararın tamamının ödenmesi sorumluluğundan birden fazla kişi sorumlu olursa buna müteselsil sorumluluk denir. Birden fazla kişi için müteselsil sorumluluk kararı verilirse, alacaklı kişi sadece 1 tane borçluya müracaat ederek borcun tamamını ödemesini siter. Örnek vermek gerekirse dört borçlu kişinin borcu 4 lira ise alacaklı olan kişi, borçlualrdan kendisinin seçtiği 1 kişiye müracaatta bulunarak borcun tamamını ödemesini istemesidir. Yani 4 kişinin 4 liralık borcu için her birisine tek tek müracaat etmeye gerek kalmaz.
Birden fazla kişi, bir borcun ya da zararın ödenmesi sorumluluğundan kendi payı oranınca sorumlu olursa buna da müştereken sorumluluk adı verilir. Müştereken sorumlulardan borcun tamamı tahsil edilmez sadece kendi payına düşen miktar kadarı tahsil edilir. Örnek vermek gerekirse 4 kişinin borcu 4 lira ise alacaklı olan kişi her borçluya tek tek giderek birer TL borcunu tahsil etmesini ister.
Müteselsil sorumluluk kavramında alacaklı kişi borçlulardan seçtiği 1 kişiyle muhatap olur ve ondan tahsil isterken müştereken sorumlulukta ise borcunu tahsil etmek için kaç borçlu varsa tamamıyla muhatap olur kısım kısım alacağını tahsil etmesi gerekir.
Müteselsil sorumluluk halleri Borçlar Kanunu'nda şöyle açıklanıyor;
2. Müteselsil sorumluluk
a. Dış ilişkide
MADDE 61- Birden çok kişi birlikte bir zarara sebebiyet verdikleri veya aynı zarardan çeşitli sebeplerden dolayı sorumlu oldukları takdirde, haklarında müteselsil sorumluluğa ilişkin hükümler uygulanır.
b. İç ilişkide
MADDE 62- Tazminatın aynı zarardan sorumlu müteselsil borçlular arasında paylaştırılmasında, bütün durum ve koşullar, özellikle onlardan her birine yüklenebilecek kusurun ağırlığı ve yarattıkları tehlikenin yoğunluğu göz önünde tutulur.
Tazminatın kendi payına düşeninden fazlasını ödeyen kişi, bu fazla ödemesi için, diğer müteselsil sorumlulara karşı rücu hakkına sahip ve zarar görenin haklarına halef olur.
3. Yapı malikinin sorumluluğu
a. Giderim yükümlülüğü
MADDE 69- Bir binanın veya diğer yapı eserlerinin maliki, bunların yapımındaki bozukluklardan veya bakımındaki eksikliklerden doğan zararı gidermekle yükümlüdür.
İntifa ve oturma hakkı sahipleri de, binanın bakımındaki eksikliklerden doğan zararlardan, malikle birlikte müteselsilen sorumludurlar.
Sorumluların, bu sebeplerle kendilerine karşı sorumlu olan diğer kişilere rücu hakkı saklıdır.
b. Zarar tehlikesini önleme
MADDE 70- Bir başkasına ait bina veya diğer yapı eserlerinden zarar görme tehlikesiyle karşılaşan kişi, bu tehlikenin giderilmesi için gerekli önlemlerin alınmasını hak sahiplerinden isteyebilir.
Kişilerin ve malların korunması hakkındaki kamu hukuku kuralları saklıdır.
III. Tehlike sorumluluğu ve denkleştirme
MADDE 71- Önemli ölçüde tehlike arzeden bir işletmenin faaliyetinden zarar doğduğu takdirde, bu zarardan işletme sahibi ve varsa işleten müteselsilen sorumludur.
II. Birlikte borçlulara etkisi
MADDE 155- Zamanaşımı müteselsil borçlulardan veya bölünemeyen borcun borçlularından birine karşı kesilince, diğerlerine karşı da kesilmiş olur.
Zamanaşımı asıl borçluya karşı kesilince, kefile karşı da kesilmiş olur.
Zamanaşımı kefile karşı kesilince, asıl borçluya karşı kesilmiş olmaz.
A. Müteselsil borçluluk
I. Doğuşu
MADDE 162- Birden çok borçludan her biri, alacaklıya karşı borcun tamamından sorumlu olmayı kabul ettiğini bildirirse, müteselsil borçluluk doğar.
Böyle bir bildirim yoksa, müteselsil borçluluk ancak kanunda öngörülen hâllerde doğar.
II. Dış ilişki
1. Hükümleri
a. Borçluların sorumluluğu
MADDE 163- Alacaklı, borcun tamamının veya bir kısmının ifasını, dilerse borçluların hepsinden, dilerse yalnız birinden isteyebilir.
Borçluların sorumluluğu, borcun tamamı ödeninceye kadar devam eder.
b. Borçluların savunmaları
MADDE 164- Müteselsil borçlulardan biri, alacaklıya karşı, ancak onunla kendi arasındaki kişisel ilişkilerden veya müteselsil borcun sebep ya da konusundan doğan def’i ve itirazları ileri sürebilir.
Müteselsil borçlulardan biri ortak def’i ve itirazları ileri sürmezse, diğerlerine karşı sorumlu olur.
c. Borçluların bireysel davranışı
MADDE 165- Kanun veya sözleşme ile aksi belirlenmedikçe, borçlulardan biri kendi davranışıyla diğer borçluların durumunu ağırlaştıramaz.
Paylaş
Paylaş
Paylaş
