Farklı ihtiyaçlara göre tasarlanıp inşa edilen müştemilat bir yapıya eklenen, yapının dışında ayrı bir işlev göstermesi için oluşturulan daha küçük yapı ya da bölümler şeklinde kullanılır.
MÜŞTEMİLAT EV
Müştemilatlı evler bahçesinde eklenti yani küçük yapı ve bölümlerin bulunduğu evlerdir. Oturma amaçlı kullanıldığı gibi müştemilat, kömürlük, garaj,ardiye, depo olarak da değerlendirilebilir.
Bahçelerde yapılacak müştemilatlar izne bağlı inşa edilmektedir. Özellikle Plansız Alanlar İmar Yönetmeliğine göre binaların kömürlük, kalorifer dairesi gibi müştemilat kısımları bodrum katlarında bulunmalı. Ancak bina zemininde su çıkması ya da sert kaya olması halinde belediyeden alınacak izinle bu türlü müştemilat; arka bahçelerde, yoldan görünmemek ve çatının en yüksek noktası tabii zeminden itibaren 2.50 metreden yüksek olmamak, esas binaya 3 metreden fazla yaklaşmamak şartı aranmaktadır.
MÜŞTEMİLAT PROJESİ
Müştemilat projesi yapmak için gerekli kurallar vardır. Bu kurallar da kanunlarla belirlenmiştir. Yukarıda bahsedilen Plansız Alanlar İmar Yönetmel?ğ?nde ele alınan kural ve kaidelere göre müştemilat projesi yapılabilmektedir.
Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği ilgili maddeleri ise şöyledir:
"- Madde 4 27) Yapının par?ele otura?ak bölümün yatay ?zdüşümünde kapla?acağı azami alandır. Bahç?d? yapılan eklentiler (müşt?milat) taban alanı içinde sayılır.
- Madde 33 2) Binaların odunluk, kömürlük, kalorifer dairesi gibi müşt?milat kısımları bodrum katlarda t?rtipl?nir. Ancak zeminde su çıkması veya sert kaya olması h?linde Beledi?eden alınacak izin ile bu türlü müştemilat; arka bahçelerde, yoldan görünmemek ve çatının en yüksek n?ktası tabii zem?nden itib?ren 2.50 metredenn yüksek olmamak, ?sas binaya 3 metreden fazla yaklaşmamak şartı ile y?pıl?bilir.
- M?dde 51 Köy ve mezraların ?erleşik alanlarında ve civarında bir p?rselde köy nüfu?una kayıtlı ve köyde sürekli oturanlar?a ya?ılacak tarımsal ve hayvancılık amaçlı y?pıl?rın ve konut yapılarının müştem?lat dahil taban alanı kat sayısı yüzde 40'ı geçemez.
- Madde 57 Köy ve mezraların yerleşik alanlarında ve civarında sadece köy nüfusuna ka?ıtlı ve köyde sürekli oturanlar?a yapıla?ak konut, tarım ve hayvancılık amaçlı ya?ılar il? müştemil?t binaları yapı ruhsatı ve ?apı kullanma iznine tabi değildir. Ancak, y?pı projelerinin fen ve sağlık kurallarına uygun olduğuna dair v?lilik görüşü alınmasından sonra, muhtarlıkça izin verilmesi ve bu izne uygun olarak yapının yapılması şarttır."
MÜŞTEMİLAT KULLANIM HAKKI
Müştemilat kullanım hakkı mülk sahibindedir. Müştemilat yapabilmek de kanunlara bağlıdır.