Özellikle gayrimenkul sektörünün kendine has, bir çok teknik terimi bulunuyor. Bunların bir çocuğu ev aldığımızda veya tapuda bir işlem gerektiğinde öğreniyoruz. muhdesat’ta bu terimlerden biri ve bir taşınmaz üzerinde, hak sahibi dışında bir başka kişinin veya kişilerin binasının-yapısının bulunması durumu.
Bahse konu yapı, bir bina veya bir ağaç dahi olabilir. Bahse konu taşınmazda imar aşamasından sonra ortaya çıkan bölümlenmiş toprak parçasında daha önceki hissedarların diktiği ağaç veya taşınmaz üzerinde yaptıkları bir yapı olabilir. Öyle ki, daha evvel ki hissedarlara, bu kapsamda muhdesat denilir. Mülkün önceki sahipleri bahse konu bu yapı veya ağaçlar üzerinde hukuk önünde hak sahibi olarak değerlendirilir.
Muhdesat Nasıl Kaldırılır?
Gayrimenkul alanındaki bazı uygulamalar hukuki uygulamaya tabi olurken; bazıları ise idari işlemlerle halledilebiliyor. Örneğin, Muhdesat’ı kaldırma durumu idari bir işlemle yapılabiliyor.3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 19. maddesince tapu kütüğünün beyanlar sütununda bu işlem gösterilebiliyor.
Ayrıca, madde 19 gereğince; tapuda kayıtlı taşınmaz malın zilyet lehine tespitinde ise, mevcut her türlü takyid ile sınırlı olan ayni haklar saklıdır. Bu kapsamda, eski tapu kayıtlarında yer alan bu tür hak ve mükellefiyetler, kadastro tutanağında belirtilerek yeni kütüklere aynı biçimde işlenir. Öte yandan, Muhdesat sahibi tapu’dan tescil istem belgesi ile kendi hakkını terkin ettirme hakkına sahiptir.
Muhdesat Terkini Nasıl Yapılır?
Gayrimenkul sektörünün, bu pek bilinmeyen ama yasal olarak uyulması zorunlu kuralları hukuki açıdan büyük önem arz ediyor. Örneğin; tapu kütüğünün beyanlar bölümünde Muhdesat yer alır. Bir gayrimenkul konusunda, Muhdesat terkini öncesi hissedarların üzerinde hak sahibi olduğu yapının herhangi bir zarara uğraması, yanması, bir nedenden dolayı yok olması yada hak sahiplerinin bu hakkından vazgeçmesi durumunda Muhdesat terkini oluşur.
Bahsi geçen hukuki uygulamada, hak sahibinin isteği doğrultusunda Muhdesat terkini başlatılması mümkün. Böylesi bir durumda hak sahibi bunu tescil istem belgesi ile gerçekleştirir. Yasal başvuru için istenilen belge, hak sahibinin isteği doğrultusunda yetkililer tarafından hazırlanır.
Muhdesat Aidiyet Davası Nasıl Açılır?
Bu konuda yasal uygulamalardan biri de, Muhdesat aidiyetinin tespiti davası. Ortaklığın giderilmesi yönündeki davanın yargı sürecinde, Muhdesat’ın davacı tarafından meydana getirildiğini kabul edenler dışında, taşınmazda paydaş olanların da taraf olması zorunluluğu gerekiyor.