Bir mülkün, sahipliğinin devri için satıcı ve alıcı arasında oluşturulan yasal anlamda bağlayıcılığı bulunan anlaşmaya daire satış sözleşmesi denmektedir. Alım, satım işlemleri ciddi işlerdir ve verilen sözlerin mutlaka yazılı hale getirilerek, belge üzerinde resmiyete dökülmesi gerekir. Daire satış sözleşmesi de buna örnek olarak gösterilebilir.
Türk hukukunda geçerli olan ilke, sözleşme serbestisi ilkesidir. Yani, bir hukuki ilişkinin tarafları, aralarında oluşturacakları sözleşmeyi diledikleri gibi kurabilirler. Fakat kanun koyucu, tarafların haklı menfaatlerini korumak ve tarafların önemli işlerde yeniden ve yavaşça düşünebilmelerini sağlamak için, bazı hukuki işlemlerin yapılmasını şekil şartına bağlamıştır. Şekil şartından anlaşılması gereken, kanunun öngördüğü şekilde yapılmadıkça hukuki anlamda geçerlilik taşımayan sözleşmelerdir. Yani, kanun o sözleşmenin nasıl yapılacağı konusunda taraflara bir özgürlük tanımamıştır.
Daire satış sözleşmesi ya da gayrimenkul satış sözleşmesi hukuki bir jargonla ifade edildiğinde, taşınmaz satış sözleşmesi adını almaktadır. Zira günlük yaşantıda daire olarak ifade ettiğimiz, hukukta bir taşınmaz olarak kabul edilir. Taşınmaz da kendi içerisinde türlere ayrılan bir kavram olup, bunlar Türk Medeni Kanunu’nda aşağıdaki şekilde sayılmıştır:
- Arazi
- Kat Mülkiyeti Kütüğüne Kayıtlı Bağımsız Bölüm
- Bağımsız ve Sürekli Haklar (örneğin, 30 yılı aşkın süreli bir üst hakkı.)
Ön satış sözleşmesi olan ev satış sözleşmesi ile taraflar birbirine verdikleri sözleri yerine getireceklerinin teminatını verirler. Bu sözler yazılı bir belge haline getirilerek noter huzurunda ıslak imza ile onaylatılmalıdır. Böylece, resmiyet kazanan belge iki tarafında haklarını gözeterek, koruma altına alır. Sözleşmenin noter huzurunda gerçekleşmesi alıcı ile satıcının ileride yaşayabilecekleri pürüzleri bir nevi ortadan kaldırmış olur.
Daire satış sözleşmesini hazırlarken mutlaka atlamamanız gereken maddeler şunlar:
- Satılacak gayrimenkulün tapu bilgileri
- Gayrimenkulün Niteliği (Mesken, dükkan vs. gibi)
- Tapu malikinin (Satıcının) Adı / Soyadı / Adresi - Alıcının Adı / Soyadı / Adresi
- Gayrimenkulun Posta Adresi
-Sözleşmeye uyulacağı ve 3. Kişilere devredilmeyeceğine dair teminat veren sözleşmenin devredilmesi
- Satış şartları: Satışın en geç hangi tarihte resmi olarak gerçekleşeceği / Söz konusu sözleşme yapıldığı tarihte herhangi bir kaparo bedelinin verilip verilmediği, verildiyse miktarı / Satış bedelinin nasıl ödeneceği (banka havalesi, taksit, taksit miktarı ve aralığı vs… ) / Gayrimenkulün ne zaman ve nasıl alıcıya teslim edileceği
-Satıştan doğacak tapu, vergi ve harç masraflarının kimin tarafından ödeneceğinin belirtildiği harç ve masraflar kısmı
-Herhangi bir hukuki anlaşmazlıkta, takip edecek mahkeme ve icra dairelerinin bilgilerinin yer aldığı ihtilafların çözümü kısmı
Geçerlilik şartı noter olan ev satış sözleşmeleri yapıldıktan sonra en geç 10 yıl içinde satışın gerçekleşmesi gerekir. 10 yıl içinde gerçekleşmeyen satışlarda sözleşmeler zaman aşımına tabi tutulur.
Satın alım yaptıktan sonra verilen sözler tutulmadığı takdirde ya da herhangi bir cayma durumunda cezai şartların uygulanması yönünde maddeler koyabilirsiniz. İki taraf bu konuda anlaşır ve herhangi cayma durumunda bu ceza maddelerinin geçerli olacağına dair imza verirse, yaşanabilecek olumsuzluklar en aza indirgenmiş olur.
Bu gibi belgelerin düzenlenmesi için profesyonellerden yardım alabilirsiniz. Ya da bir gayrimenkul danışmanı ile yasal mevzuatlara uygun bir şekilde hiç yorulmadan işlerinizi hızlandırabilirsiniz.