Marmara ve Kahramanmaraş depremleri Türkiye'de hala taze bir yara iken, konut alıcılarının öncelikleri arasında fiyat ve deprem dayanıklılığı öne çıkıyor. Emlakjet'in Temmuz 2024 tarihli raporuna göre, konut alımında ikinci el tercih edenlerin yüzde 56'sı fiyatı, yüzde 25'i ise deprem güvenliğini öncelikli kriter olarak belirliyor.
Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm
25 yıl önceki Marmara depreminin ardından, 6 Şubat'ta yaşanan Kahramanmaraş depremi ile deprem gerçeği tekrar gündeme geldi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İstanbul'da 39 ilçede 695 bin konutun yenilendiğini, 165 bin konutun ise yenileme çalışmalarının devam ettiğini açıkladı. İstanbul’da halen yaklaşık 4 milyon deprem riski taşıyan konut bulunmakta.
Tüketicilerin Tercihleri ve Güvenlik Endişeleri
Emlakjet CEO’su Tolga İdikat, konut alıcılarının büyük bir kısmının ikinci el konutlara yöneldiğini ve oturum amacıyla alım yaptığını belirtti. İdikat, "Özellikle ikinci el konutlarda yüzde 25’lik bir kesimin depreme dayanıklılığı öncelikli bir kriter olarak değerlendirmesi, sektördeki güvenlik endişelerini ve talebi gösteriyor" dedi.
Uzman Görüşleri ve Öneriler
Deprem uzmanı Prof. Dr. Naci Görür, deprem gerçeğine vurgu yaparak, "Deprem değil, göçen binalar öldürüyor. İnsanların deprem zonalarında yaşaması kaçınılmaz; ancak, yapıların deprem dinamiğine uygun tasarlanması gerekiyor" şeklinde konuştu. Görür ayrıca, yeni bina yapımında kat sayısını azaltmanın ve hafif malzeme kullanmanın önemine işaret etti.
Konut Piyasasındaki Son Durum
Rapora göre, Türkiye genelinde satılık konut fiyatları büyük şehirlerde yüzde 3 ila 4 arasında artış gösterirken, Antalya ve Aydın'da yüzde 2 oranında düşüş yaşandı. İstanbul ve Ankara'da kiralık konut piyasasında ise sırasıyla yüzde 19 ve yüzde 8 oranında artışlar gözlemlendi.
Konut arama oranlarına bakıldığında ise tüketicilerin yüzde 52'sinin satılık, yüzde 48'inin ise kiralık konut arayışında olduğu belirlendi. Bu durum, konut piyasasının dinamiklerini ve tüketici tercihlerinin çeşitliliğini ortaya koyuyor.