Mars Investment’ın İcra Kurulu Başkanı Hakan Bucak, “Yabancı yatırımcıya konut satışında yaşanan artış geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 39,4 olarak gerçekleşti. 2021’in bitmesine sayılı günler kala ortaya çıkan tablo 55 bin rakamına geçeceğimizi gösteriyor. 2022 yılında da talep yönlü trendin devam etmesini bekliyoruz” dedi.
Yabancıya konut satışını iyi ele alan ve yöneten ülkeleri Portekiz, İspanya, Yunanistan, İngiltere, ABD, Kanada, İtalya, Fransa ve Karabağ olarak sıralayan Hakan Bucak, Türkiye’nin son yıllarda bu listeye dahil olduğunu kaydetti. Türkiye’den konut alan ülkelerin sayısını 87-90 olarak ifade eden Hakan Bucak, “Konutun ağırlıkla Arap ülke vatandaşlarına satıldığı dönem bitti. Bugün Avrupalı ve İranlı sayısı ile karşılaştırdığımızda Arap sayısının ciddi şekilde geride kaldığını görüyoruz. Fildişi Sahillerinden bile talep almaktayız” diye konuştu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Ocak – Kasım döneminde toplam 1 milyon 265 bin 353 konutun satışı gerçekleşti. İnşaat maliyetleri, hammadde sorunu ve arzın talebi karşılamaması gibi problemler konut satış bedellerini etkilerken, oluşan yüksek fiyatlar geçen yılın aynı dönemine göre satışta yüzde 9,2’lik gerilemeye neden oldu. Mars Investment İcra Kurulu Başkanı Hakan Bucak, “İç pazarda yaşanan düşüş yönlü bu trendin 2022’de de devam etmesini bekliyoruz. Öte yandan geçen sene ile karşılaştırdığımızda yabancıya satışta Ocak – Kasım döneminde yaşanan artış yüzde 39,4 oldu. Yabancı yatırımcıya konut satışında yıl sonu hedef 50 bin idi, sadece 11 ayda 50 bin 735 rakamına ulaşıldı. Öyle görünüyor ki; sektör 2021’i 55 bin konut rakamını geçerek tamamlayacak” dedi.
Hakan Bucak, yabancı yatırımcının Türkiye konut sektörüne ilgisinin 2022’de de artarak devam edeceğini, bunun ana nedenlerinden birinin Türkiye’nin fiyat-değer açısından sunduğu avantaj olduğunu kaydetti. Alınan konutun kısa sürede değerlenmesi, hızlı kiraya verilebilmesi, yüksek getirisi olan bir yatırım haline dönüşmesi yabancı yatırımcıyı Türkiye konut sektörüne yönlendirirken Hakan Bucak, söz konusu durumun yönetilmesi gerektiğini kaydetti.
Alt limit 250 bin üst limit 500 bin Euro önerisi
“Yabancıya konut satışı dünyada yükselen bir sektör. Listenin en başında ise Portekiz, İspanya, Yunanistan, İngiltere, ABD, Kanada, İtalya, Fransa ve Karabağ yer alıyor” diyen Hakan Bucak, konuşmasına şöyle devam etti: “Türkiye olarak son yıllarda bizde bu listeye girdik. 2015 yılında 15-20 ülkeden ve ağırlıkla Arap dünyasından konut alımı yönlü talep görüyorduk. Şimdi 87-90 ülke vatandaşına konut satışı gerçekleştiriyoruz. Fildişi Sahillerine bile konut satmaya başladık. Yabancı yatırımcıya konut satışı sektör olarak ciddi bir büyüme potansiyeli barındırıyor. 2020 yılında yabancıya konut satışından elde edilen gelirin 6-7 milyar dolar bandında olduğu varsayılıyor. Bu doğrudan katkı birde dolaylı katkısını göz önüne aldığımızda 10-12 milyar dolar arasında bir rakam karşımıza çıkıyor. Şimdi ülke olarak yapmamız gereken, bu durumu bir adım daha ileri götürmek ve diğer ülkeler gibi süreci yönetmek. Bu noktada ilk olarak belki konut edinimi yolu ile vatandaşlık hakkı kazanılmasına ilişkin düzenlemeye ek maddeler konulması düşünülebilir. Vatandaşlık hakkında İlk 10 bin için şu anda olduğu gibi 250 bin Euro şartı aynen devam edebilir. 10 binden sonra alınması gereken konutun satış bedeli 350 bin olarak düzenlenebilir. 20 binden sonra bu rakam 500 bin Euro’ya çıkabilir.”
Ülkeler duruma göre vatandaşlık yasalarında düzenlemeye gidiyor
Diğer ülkelerin süreci nasıl yönettiğini de anlatan Hakan Bucak, Türkiye’nin de benzer bir şey düşünebileceğine dikkati çekti ve konuşmasına şöyle devam etti: “Dünyada vatandaşlık çok önemli bir sektör. Karayip Adalarında, Avrupa ülkelerinde ve Amerika ülkelerinin birçoğunda vatandaşlık belli bedele ve şartlara bağlanmış durumda. Avusturya’da bu bedel 10 milyon Euro, yanı sıra yatırım şartı ve devlete 2 milyon Euro bağış olarak düzenleniyor. 200 bin Euro’ya karşılığında Makedonya’dan vatandaşlık alınabiliyor. Karayip ülkelerinde 100 ile 200 bin dolar arası bağış yapma zorunluluğu bulunuyor. Malta’da bu rakam 750 bin Euro.”
Ülkelerin talebi yönetmek adına vatandaşlık kurallarında ara ara ek düzenlemeler yaptığına da dikkat çeken Hakan Bucak, “Bunu en iyi Karadağ yapıyor. Karadağ, son olarak bir duyuru yaparak aralık ayı itibariyle vatandaşlık bedelini 450 bin Euro’ya çıkaracağını duyurdu. Bu vatandaşlık planlamasını sonraki aylara bırakanların planlarını öne çekmesine neden oldu. Yine aynı şekilde Portekiz kısa bir zaman önce vatandaşlık kuralından Lizbon ve Porto’ya yatırımı çıkaracağını duyurdu. Yani Lizbon’a ve Porta’ya yapılan yabancı yatırımlarda Portekiz vatandaşlığı vermeyecek. Ertelenen planlar öne çekildi, bu da nakış akışına neden oldu, ülkeye para girişi oldu” diye konuştu.
Hakan Bucak, yabancıya konut satışı ve bu yolla vatandaşlık edinimi konusunun tıpkı diğer ülkelerde olduğu gibi daha dinamik ve politika yaparak yönetilmesinin düşünülebileceğini ifade etti.