Deprem hattında bulunan Türkiye'nin umudu kentsel dönüşüm kitle sağlığını tehdit mi ediyor? Kentsel dönüşüm kapsamında 7 milyon binanın yıkılacağını kaydeden uzmanlar, 'asbest' uyarısında bulundu.
Konuya ilişkin açıklama yapan uzmanlar, Türkiye'de asbest barındıran bina sayısının oldukça fazla olduğunu belirterek, "Bu kentsel dönüşümün en büyük sorunu haline gelen asbest, kansere yol açıyor" ifadelerini kullanıyor.
Kanserojen bir mineral olan asbestin kullanımı Türkiye'de 2010 yılında yasaklandığını hatırlatan uzmanlar, son yıllarda artan kentsel dönüşüm projeleri ile birlikte 2010’dan önce yapılan binaların yıkımı sırasında yüksek miktarda asbest ile karşılaşılmaya başlandığını aktardı.
Türkiye’de binaların yıkılmadan önce asbest araştırması yapılması gerektiğinin altını çizen uzmanlar, "Yoksa kentsel dönüşüm kansere dönüşebilir" uyarısında bulunuyor. Uzmanlar, asbest ölçümü yapılmasının yasayla zorunluluk olduğu ancak buna uyan firma sayısının da az olduğunu dile getiriyor.
KARABABA: SOLUNDUĞUNDA AKCİĞER KANSERİNE YOL AÇIYOR
Konuya ilişkin açıklama yapan Halk Sağlığı Uzmanı Prof.Dr. Ali Osman Karababa, asbestin, inşaat, gemi yapım ve söküm sanayii, çimento sanayii, metal olmayan mineral üretimi (madencilik), cam sanayii, elektrik üretimi, tuğla ve seramik üretimi gibi farklı alanlarda kullanıldığını belirterek, "Chrysotile (beyaz asbest), Crocidolite (mavi asbest), Amosite (kahverengi asbest), Anthophyllite, Tremolite, Actinolite olarak isimlendirilen farklı bileşiklerin ortak adıdır. Bunların içinde Crocidolite olarak isimlendirilen tür kanser yapma riski en yüksek olanıdır. Asbeste işyerinde maruz kalınabilir veya bu türden bir işyerinde çalışan işçinin giysileriyle eve taşımasıyla aile asbest liflerine maruz kalabilir. Asbest bulunan alanlarda bulunmakla, asbest madenine veya işleyen fabrikaya yakın oturmakla ve asbest bulunan eski binalarda kullanılan malzemeden havaya karıştığında solunarak maruz kalınabilir" diye konuştu.
Karababa, asbest kullanılmış eski binalarda yaşamakla veya eski binaların yıkımı sırasında havaya karışan liflere çalışanların ve yöredeki insanların maruz kalmasıyla risk oluştuğunu kaydederek, "Asbest lifleri solunduğunda mezotelyoma, akciğer kanseri gibi hastalıklara neden olur. Ayrıca larinks, kolon ve kadında yumurtalık kanserlerine de neden olabilir. Konut yıkımında; önce uzmanlarca binada asbest olup olmadığı değerlendirilmeli; varsa binadaki asbest kaynakları saptanmalı, bunlar özel donanımlı (özel giysi ve maske) personel tarafından binadan uzaklaştırılmalı, bina daha sonra yıkılmalıdır. Aksi durumda hem yıkım ekibinde çalışanların hem de çevredeki insanların sağlığı tehlikeye atılmış olur" şeklinde konuştu.